بواسیر در نوزادان عارضه‌‌ی خطرناکی است که در این مقاله به آن می‌پردازیم. موضوع هشداردهنده، ناتوانی نوزاد از بیان مشکل خود است. عموم نوزادان با مشکل دفع مواجه هستند و این باعث می‌شود که والدین به احتمال وجود بواسیر در فرزند خود کمتر فکر کنند. از طرفی التهاب مقعد در این گروه سنی، به استفاده دائمی از پوشک تعبیر می‌شود و والد نگران، برای برطرف کردن فوری مشکل، به پودر بچه پناه می‌برد. این مسئله می‌تواند درمان اصلی را به تعویق بی‌اندازد!
باید توجه کنیم که درگیری نوزاد با هموروئید، می‌تواند بسیار آسیب‌زا باشد، پس توصیه ما این است که در صورت مشاهده هرگونه علائم هشداردهنده مثل: التهاب مقعد، مشاهده خون در مدفوع، ابراز ناراحتی نوزاد هنگام دفع و… را جدی بگیریم و به پزشک اطفال و در صورت صلاحدید وی به مرکز لیزر بواسیر مراجعه کنیم. در اینجا می‌توانید با تمامی ابعاد این بیماری در نوزادان آشنا شوید.
فهرست مطالب
چرا نوزادان به بواسیر مبتلا می‌شوند؟
وراثت
وراثت بر ساختار و عملکرد رگ‌های خونی در ناحیه مقعدی و رکتوم تأثیرگذار است، نوزادانی که در خانواده‌های با سابقه بواسیر متولد می‌شوند، نسبت به این مشکل آسیب‌پذیرتر هستند.
اسهال مزمن
اسهال مزمن یا شدید می‌تواند باعث تحریک و التهاب پوست اطراف ناحیه مقعدی شود که علائمی مانند قرمزی، درد و تورم را ایجاد می‌کند که با بواسیر در کودکان، اشتباه گرفته می‌شود.
یبوست
برخلاف تصور عمومی، نوزادانی که عمدتاً از شیر مادر یا شیرخشک تغذیه می‌کنند، ممکن است با مشکلات گوارشی از جمله یبوست مواجه شوند. شیر مادر، به‌دلیل مواد مغذی و آنزیم‌های مفیدی که دارد، به هضم آسان و پیشگیری از یبوست کمک می‌کند.
چرا نوزادان عموما مشکل یبوست دارند؟
گاهی اوقات، حتی با وجود تغذیه از مادر، نوزاد دچار یبوست می‌شود که این مسئله در موارد شدید، باعث بروز بواسیر می‌شود. این عارضه به علل زیر رخ می‌دهد:
تغییر در تغذیه
تغییر از شیر مادر به شیرخشک یا شروع به مصرف غذاهای جامد، باعث تغییر دستگاه گوارش نوزاد و یبوست می‌شود.
کمبود مایعات
عدم مصرف کافی مایعات، از دیگر علل این عارضه است. این مسئله در نوزادانی که شیرخشک مصرف می‌کنند، شایع‌تر است.
حساسیت به پروتئین شیر گاو
برخی از نوزادان به پروتئین شیر گاو حساسیت دارند که منجر به مشکلات گوارش و در نهایت یبوست می‌شود.
مشکلات پزشکی
در موارد نادر، یبوست نشانه‌‌ی مشکلات متابولیک یا عصبی است.
زمانی که نوزاد دچار یبوست می‌شود، به رگ‌های خونی فشار بیشتری می‌آید که عامل تورم و التهاب رگ‌های مقعد است و اگر یبوست مزمن باشد، خطر بروز بواسیر افزایش می‌یابد.
بواسیر نوزاد را چگونه تشخیص بدهیم؟
تورم در ناحیه مقعد
وجود برآمدگی‌های کوچک، که ناشی از التهاب رگ‌های خونی هستند، هنگام تعویض پوشک و با لمس ملایم قابل مشاهده هستند.
قرمزی و التهاب
این نشانه، در زمان یبوست بیشتر نمایان می‌شود.
خونریزی
مشاهده خون در هنگام تعویض پوشک یا پس از دفع مدفوع، می‌تواند ناشی از هر دو نوع بواسیر داخلی و خارجی باشد و باید به‌دقت مورد بررسی قرار بگیرد.
ناراحتی و گریه هنگام دفع
این گریه و ناراحتی ممکن است به دلیل درد ناشی از بواسیر باشد.
تشخیص و مدیریت علائم
در نوزادان، علائم اصلی بواسیر معمولاً در چند روز اول ظهور می‌کنند و اغلب با خونریزی همراه است.
گریه‌های مداوم نوزاد می‌تواند فشار داخل شکم را افزایش دهد و باعث تشدید بواسیر بشود. بنابراین، مراجعه به موقع پزشک، نقشی مهم، در کاهش درد و رنج فرزندتان دارد.
همچنین درباره بواسیر داخلی بیشتر بدانید .
تنها روش‌های درمانی هموروئید در نوزادان
تغذیه
نوزادان زیر ۶ ماه باید تنها با شیر مادر یا شیرخشک تغذیه شوند. زمانی که شیرخشک باعث یبوست می‌شود، پزشک فرمول آن را تغییر می‌دهد.
بعد از ماه ششم، مصرف غذای جامد، مانعی ندارد. برای جلوگیری از یبوست، غذاهای با فیبر زیاد مانند پوره سبزیجات (کدوتنبل و بروکلی)، میوه‌ها (سیب و گلابی) و غلات غنی‌شده با فیبر (برنج کامل) مفید هستند.
هرگونه تغییر در رژیم غذایی نوزاد باید به تدریج صورت بگیرد تا دستگاه گوارش با این وضعیت جدید سازگار شود.
در صورتی که نوزاد غذاهای جامد می‌خورد، برای جلوگیری از یبوست، باید مصرف مایعات را افزایش بدهید.
پمادهای ضدالتهاب
پمادهای حاوی زینک‌اکساید و هیدروکورتیزون، برای کاهش التهاب و خارش استفاده می‌شوند.
کرم‌های ملین
این کرم‌ها باعث نرم شدن مدفوع و تسهیل فرایند دفع می‌شوند. برای کسب نتایج بهتر، رعایت نکات زیر الزامی است:
پماد یا کرم باید طبق دستور پزشک و به مقدار توصیه‌شده استفاده شود.
ناحیه مقعدی باید قبل از مصرف، تمیز و خشک باشد.
دارو باید به‌آرامی روی ناحیۀ مدنظر مالیده شود.
استفاده بیش از حد، موجب اسهال می‌شود.
داروهای موضعی را بر روی زخم استفاده نکنید.
در صورت بروز هرگونه علائم حساسیت یا تحریک، بلافاصله مصرف دارو را قطع کنید و با پزشک تماس بگیرید.
شربت ملین
ملین‌های طبیعی مانند شربت لاکتولوز و… مخصوص کودکان هستند.
دوز دارو بر اساس سن، وزن و وضعیت سلامتی نوزاد تعیین می‌شود. بنابراین مهم است که دقیقاً مطابق دستورالعمل پزشک عمل کنید.
همانطور که خواندید، هرگونه عمل خودسرانه، موجب تشدید علائم یا عدم درمان می‌شود، بنابراین فارغ از اینکه به پزشک مراجعه می‌کنید، در اجرای دستورات محتاط باشید. همچنین، در صورت مشاهده هرگونه علائم نگران‌کننده یا مزمن، فوراً به پزشک اطلاع دهید.
حمام آب گرم
نوزاد باید برای مدت کوتاهی، حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه، در وان حاوی آب گرم (نه داغ) قرار گیرد.
۲ تا ۳ بار تکرار در روز، موجب تسکین علائم می‌شود.
معمولاً نیازی به اضافه کردن چیزی به آب حمام نیست. با این حال، در صورت توصیه پزشک، استفاده از افزودنی‌های خاص مانند نمک حمام یا داروهای گیاهی، مفید هستند. البته باید توجه کنید که پوست نوزاد بسیار حساس است و این مواد نباید آلرژی‌زا باشند و حتما توسط پزشک، تجویز شوند.
همیشه دمای آب را قبل از قراردادن نوزاد در وان بررسی کنید تا از داغ نبودن آن مطمئن شوید.
بعد از حمام، ناحیه مقعدی نوزاد را به‌آرامی خشک کنید و از مالش زیاد خودداری کنید.
هر کدام از راه‌کارها، برای همه مناسب نیستند و در صورت تشدید عوارض حتما با متخصص مشورت کنید.
مراقبت از نوزاد مبتلا به بواسیر
اجتناب از نشستن طولانی‌مدت
نشستن طولانی مدت نوزاد، موجب تحریک رگ‌های متورم می‌شود که باعث افزایش درد و التهاب می‌شود.
تغییر حالت استقرار
تغییر مکرر وضعیت نوزاد، مانند تغییر از حالت خوابیده به نشسته یا برعکس، از فشار مداوم به یک ناحیه خاص جلوگیری می‌کند.
لطافت در شستشو
هنگام تعویض پوشک یا شست‌وشو، به مقعد فشار نیاورید. پس از شستشو، ناحیه مدنظر را به‌آرامی، تمیز و خشک کنید.
مراقبت از پوست
استفاده از پوشک‌های مناسب و تعویض منظم آن، از رطوبت و تحریک پوست، جلوگیری می‌کند.
سوالات متداول
آیا بواسیر برای نوزادان، عادی است؟
خیر، بواسیر در این گروه سنی، بسیار نادر است و معمولاً به دلایل خاصی مانند یبوست یا نارسایی وریدی اتفاق می‌افتد.
چه علائمی بواسیر نوزاد را نشان می‌دهد؟
تورم، قرمزی و خونریزی، گریه در هنگام دفع، از نشانه‌های این بیماری در نوزادان است.
آیا هموروئید برای نوزادان خطرناک است؟
خیر، هموروئید(بواسیر) معمولاً خطر جدی ندارد؛ اما برای جلوگیری از وخامت اوضاع، مراجعه به پزشک حیاتی است.
چگونه می‌توان بواسیر نوزاد را درمان کرد؟
مواردی مانند اصلاح تغذیه برای رفع یبوست، استفاده از داروهای موضعی، حمام‌های گرم و در موارد نادر، داروهای ملین، توسط پزشک تجویز می‌شوند.
سخن پایانی
باید بدانید که کلید آسایش فرزندتان در دستان شماست. با وجود اینکه هموروئید در نوزادان بسیار نادر است، باید همیشه نسبت به سلامتی فرزندتان هوشیار باشید. قرمزی و تورم ناحیه مقعد و ناراحتی هنگام دفع، از علائم بارز بواسیر در نوزادان هستند که به وسیله آن‌ها می‌توانید از وجود بیماری مطلع شوید و اولین اقدام منطقی در این موقعیت، مراجعه به متخصص است.
درمان‌های رایج این بیماری، روش‌هایی خانگی و غیرتهاجمی هستند، البته چگونگی انجام این راه‌کارها، کاملا به خود نوزاد و وضعیت بیماری‌اش دارد. یکی از روش‌های غیراصولی؛ تمرکز بر درمان‌های موضعی است که باعث می‌شود با کاهش علائم، علل اصلی بیماری پیشرفت کنند و درمان کامل سخت‌تر بشود. بنابراین دوباره تاکید می‌کنیم که برای رفع مشکل بواسیر، حتما به پزشک اطفال مراجعه کنید.
عمده تجربه کلینیک دکتر کولو، شامل درمان بیماری‌های مقعدی است، به همین دلیل نسبت به این بیماری‌ها، شناخت عمیق‌تری پیدا کرده‌ایم، در صورتی که در این زمینه نیاز به مشاوره دارید، از نوار پایین سایت می‌توانید از خدمت مشاوره رایگان دکتر کولو استفاده کنید.
